Пионер йогынын историйже. 

Российысе  патриотический самырык движенийлан — курым наре ий.

Икымше скаутский манме (англ. Scouting) тӱнямбалсе самырык-влак толкын Россий империйыште 1909 ийыште шочын.

Пионер организаций-влак 1922 ийыште шочыныт. 1924 ий марте нуно Спартакын лӱмжым, а варажым  — В.И. Ленинын лӱмжым нумалыныт. Икымше пионер отряд-влак пашазе да крестьян-влакын йочаштым ушеныт.  «Пионер организаций-влак Ушемын» девизше тыге йоҥга: «Шочмо Эл, порылык да чын верч». Тыгодым вожатый-влаклан полыш семын «Вожатый» журнал лектын, тушто педагогике, историй, литератур да спорт нерген статья-влак, викторина да конкурс-влак савыкталтыныт.

Пионер организаций гоч ятыр йоча эртен. Ваш полшен, келшен илаш, пашам ышташ, элым йӧраташ — тыге туныктен совет пионер организаций. Пионер организацийын тӱҥ задачыже — лишыл еҥлан полшаш.

20-шо ийлаште спорт деке чот шӱмаҥаш тӱҥалыныт. Комсомолын лозунгшо йоҥген: «Физкультурым пуэт!». Но тунам вожатый пионерлан нимом пуэн кертын огыл. Тудын ни материальный базыже, ни тренерский шинчымашыже лийын огыл. Пайремлаште да  слетлаште куштылго атлетика дене соревнований-влак эртеныт. Зарницыла модыныт. Пионер организаций школ илышыш сай шыҥен пурен. Пионер отряд ден дружина-влак тӱҥалтыш класслаште октябрёнок-влакым помышешышт налыныт. Вет октябренок –  ончыклык пионер.

1924 ий гыч пионер да школьник-влаклан Москваште  «Пионер» литературно-художественный журнал лекташ тӱҥалын. В 1925 ийыште «Пионерская зорька» икымше гана йоҥгалтын, а  1955 ий гыч «Пионерская зорька» кажне кечын йоҥген.

 

1936 ийыште «Костер» литературно-художественный журнал савыкталташ тӱҥалын. Тушто сылнымут произведений, пайдале статья-влакым муаш лийын.
Кугу Отечественный сар годым тимуровец-влакын командышт шочыныт. Нуно пӱгыльмым, пу оргажым погеныт, вӱдым нумалыныт, пум шелыныт да молат.

Пионер организацийын тӱҥ атрибутшо — йошкар знамя, значок, тӱмыр, йошкар галстук. Чыла пионер Крымысе «Артек» лагерьыш логалаш кумылан лийын. 1970 ийыште «Орленок» йоча  телестудий почылтын. Передачын студийыштыже совет пионер-влак  космонавт, писатель, педагог-влак дене вашлийыныт. 1986 ийыште тӱҥалше СССР-се перестройка пионер организацийланат чаракым ыштен.  1990 ий 1 октябрьыште Всесоюзный пионер организаций олмеш Пионер организаций ушем шочын.

 

---