«Колумб дене» сылнымут пӧлемыште 29-ше номеран школын 7-ше классыштыже тунемше ӱдыр-рвезе-влаклан марий калыкын чимарий вераж нерген «Кӱсото: кумалтыш отын ӱмылыштыжӧ» исторический экскурс лийын.
Кӱсото — марий калыкын юмылан кумалме, моткочак жаплыме верже. Шке вераштым арален кодаш манын, марий-влак ятыр курымла дене кучедалыныт. Южо кӱсотышто кумалтыш ик ийлан ик гана эртаралтеш гын, южо вере 5-7 ийлан ик гана. Марий Эл Республикыште 300 наре кумалтыш ото уло. Кӱсотышто тӱҥ верлан онапу шотлалтеш. Тудо юмо да кумалаш толшо калык коклаште вашкылым ыштыше пушеҥгылан шотлалтеш.
Йоча-влаклан марий калыкын кумалтышыж нерген мультимедийный презентацийым ончыктымо, тыгодым документальный кадр-влакымат кучылтмо. Ӱдыр-рвезе-шамычлан чылажат оҥай лийын: кузе кумалтыш эрта, кӱсотышто шкемым кузе кучыман, кумалтышым кӧ виктарен шога, марий-влак могай юмылан кумалыт да т.м.
Тыгай вашлиймаш-влак йоча-шамычым марий калыкын историйже, йӱлаж дене утларак лишке палымым ышташ полшат.