Идым тылзе шарнымаш кече-влаклан поян. Александр Васильевич Суворовын вуйлатыме руш войскан Альпа гоч вончымыжлан тений — 200 ий. Кокымшо антифранцузский коалиций жапысе швейцарский поход (1799-ше ий) историйыш келгын пурен кодын. Суворовын войскаже-влак 7 кугу курыкым вонченыт, тидыже курыкысо йолгорно, курыкоҥ гоч кайыме кужытшо 300 км лиеш. Кумдан палыме тиде поход нерген «Чапым налше» лӱман исторический экскурс Торгово-технологический колледжын тунемшышт-влаклан оҥай лийын. Тиде жап шукертак шеҥгелан кодын, но руш калыкын сар историйыштыже келге кышам коден да кугу чапым налын.
«Мемнан землякна-влакын фронтовой подвигышт»
2020 ий Шарнымаш да чап ий семын увертаралтын. Президент Владимир Путин Кугу Отечественный сарыште сеҥымылан 75 ий темме вашеш ямдылалтме шотышто указыш кидпалым пыштен. Тиде событий мемнан эллан моткоч шерге да кӱлешан, садлан кызытак уло элна мучко шарнымаш мероприятий-влак эртат. Тунемше-влак совет калыкын Кугу сарын фронтлаштыже ятыр подвигым ыштымыж нерген, тылыште тыршыше-влак нерген каласкалыше лӱддымылык урокыш, шарнымаш каслаш коштыт.
Мемнан книгагудыш Калыкле президент школ-интернат да 9-ше номеран кыдалаш образовательный школ гыч тунемше-влак толыныт ыле. Нуно «Мемнан землякна-влакын фронтовой подвигышт» лӱман шарнымаш да лӱддымылык шагатыш погыненыт. Йоча-влак мемнан землякна-шамычын сар подвигышт нерген мультимедийный презентацийым онченыт. Икымше кече гычак шочмо элна дене пырля Марий республикна тушман ваштареш шогалын. Тиде сарыште республикыште илыше кажне нылымше еҥ участвоватлен. Марий АССР-ыште шочшо 53 еҥ Совет Союз Герой лӱмым налын. Тунемше-влак нунын лӱмыштым лишкырак пален нальыч: летчик-истребитель М.М. Кологривов, снайпер З.А. Краснов, гвардий лейтенант З.Ф. Прохоров да ятыр молат. Патыр герой-влакым курымеш шарнаш манын, самырык тукым нуным палыже манын, урем ден скверлан, школлан талешке-влакын лӱмыштым пуат, нунын нерген почеламут ден мурым возат, книгалаште да кинофильмлаште каласкалат.
Нигӧ мондалтын огыл, нимо мондалтын огыл…
«Нине книга-влак — мыйын да тыйын нерген»
Кажне у тунемме ий тӱҥалтыште тунемше-влаклан тыныслык урок-влак эртат. Нуно мемнам келшымашлан, порылыклан туныктат. Теве мемнан книгагудыштынат руш писатель Виктор Владимирович Голявкинын творчествыж негызеш чоҥымо вашлиймаш мемнам порырак, ваш-ваш тӱткырак лияш ӱжеш. Авторын ойлымаш-влакше йоча кокласе келшымаш нерген улыт. А мо тыгай чын келшымаш? Кузе тудым палыман? Кӧм йолташ манаш лиеш? Нине йодыш-влаклан вашмутым Виктор Владимировичын книгалаштыже муаш лиеш. Толшо уна-влак «Тетрадки под дождем», «Ты приходи к нам, приходи» книгалаж почеш буктрейлер-влакым онченыт, В. Голявкинын «А ну-ка, мальчики!»сценарийже почеш «Ералаш» киножурналын выпускшым ужыныт. Ятыр йоча В.В.Голявкинын творчествыж дене лишкырак палыме лияш кумылаҥын. Вашлиймаш годым тунемше-шамычлан «Нине книга-влак — мыйын да тыйын нерген» книга ончерым вераҥдыме.
Книгагудо телымсе паша радамыш кусна
Пагалыме лудшо-влак!
26, 27 да 29 августышто книгагудо 9.00 — 18.00 шагат марте ышта.
28 августышто – санитар кече.
30 август гыч книгагудо телымсе паша графикыш кусна:
Шочмо — изарня: 9.00 – 18.00
Кугарня: 9.00 – 16.00
Шуматкече — каныш
Рушарня: 9.00 – 16.00
Кажне тылзын 4-ше вӱргечыже — санитар кече.
Книгам on-line йӧн дене (кажне кечын, сутка мучко) книгагудын сайтыштыже шуяш але 34-15-12 телефон дене (паша жапыште) йыҥгырташ лиеш.
Книгагудышко пагален ӱжына!
«Тендан деч ойго кораҥже манын»
Вашке тунемше-влакын весела пагытышт — кеҥеж каныш — шуэш. Шокшо игече, шуко яра жап йолташ-влак дене вашлияш, чодыра ден эҥерлашке кошташ йӧным ыштат. Но шарныман: каныш пайдале веле огыл, тыгак лӱдыкшыдымӧ лийшаш. Тыгай шонымаш дене книгагудышто 9-ше номеран школысо 7- ше классыште тунемше-влак дене «Тендан деч ойго кораҥже манын» лӱман интерактивный мутланымаш эртен. Йоча-влак МВД да МЧС-ын специалистышт-влакын ыштыме лӱдыкшыдымылык правилышт нерген кутыреныт.
Финн-угор калык. Венгр-влак
Книгагудышто «Финно-угор-влак» серий гыч этнографический занятий-влак умбакыже шуйнат. 7-ше школын 2-шо классыштыже тунемше-влак венгр калыкын историй ден тӱвыражым пален налаш этнографический шагатыш толыныт.
Финн-угор-влакын кугезышт ятыр жап Юл, Кама вӱд воктен, Урал кундемыште илымышт посна племена-влакын йылме икгайлыкыштым арален кодаш полшен. V-ше курымышто тиде кугу тӱшка деч венгр-влак ойырлен каеныт. Ик вер гыч весыш кусныл коштмек, нуно посна кугыжанышым ыштеныт. Венгр-шамычым вес семынже мадьяр маныт. Шочмо йылмышт — венгр йылме, нуно хант ден манси йылмыла дене родо-тукым улыт. Венгр калык курымла гоч шке тӱвыра ден йӱлажым арален толын. Поян калык ойпогышто муро ден балладе, йомак ден исторический преданий, калыкмут-влак улыт. Тыгак тиде калык муро ден семым йӧрата. Нунын чардаш куштымашышт кумдан палыме.
«Мурзилкылан» — 95 ий
«Мурзилка» журналым мландышарысе 1/6 ужаш пала да лудеш! Тудо Гиннессын рекорд Книгашкыже «эн кужу жап савыкталтше журнал» семын пурен. Тений «Мурзилкылан» 95 ий темын!
Тыгак кужу жапыште сайын палыме Мурзилкын образше ятыр гана вашталтын. Эн ондак тудо фракым чийыше изи айдеме лийын, варажым изи нарынче пинеге, 20-шо курым кыдал гыч тачысе кече марте Мурзилке изиш вес образым налын: йошкар беретым упшалше, корнан-корнан шарфым пидше нарынче пинеге почтальон сумкам да фотоаппаратым кучен. Лачак икте вашталтде кодын – изи лудшын йӧратымашыже. Тиде ӧрыктарыше савыктышын лаштыклаштыже тӱрлӧ ийлаште Маршак, Паустовский, Барто, Драгунский да молат печатлалтыныт.
Тиде журнал дене те алят палыме огыдал гын, ме тендам краеведений да периодикын залышкыже толаш йодына, тусо книга ончер «Мурзилкын» икымше номерже дене, тыгак у савыктыш дене палдара.
Книгагудыш пагален ӱжына!