РУССКИЙМАРЛА КАРТА САЙТА

«Ӱдырамаш чуриян огыл сар»

Тений, 2020 ийын, Кугу Отечественый сарыште Сеҥымашлан 75 ий темеш. Элна кажне геройым аклен шарна. Ий-влак эртат, шучко жапым шке шинча дене ужшо еҥ-влакат шагалемыт. Кызытсе самырык тукым — сарым илен лекше-шамычын кугезе уныкашт улыт. Садлан ветеран-влак дене кажне вашлиймаш моткочак шерге.

3 мартыште мемнан книгагудышто «Ӱдырамаш чуриян огыл сар» лӱман вашлиймаш эртен. Тушко ветеран ден оласе студент-влак погыненыт.


«Салтак чап ола-влак»

DSC09975Кугу Отечественный сарын историйыштыже героизмым, лӱддымылыкым ончыктышо пример ятыр уло. Еҥ-влак фронтыштат, тылыштат, партизан отрядыштат чот шогеныт. Кугыеҥ-влак дене пырля йоча-шамычат герой лийыныт. Курымашлык чапым еҥ-влак веле огыл, тыгак воинский часть, а эше пӱтынь олаят налын.

Кажне олан, кажне айдеме семынак, шке пӱрымашыже. Тушманын вийже ваштареш 71 кече Киев, 72 кече Одесса, 250 кече Севастополь, 900 кече Ленинград шогеныт. Москвам, Сталинградым, Минскым, Новороссийскым, Тулам, Керчьым, Смоленскым, Мурманскым, Брестым аралыше-влакын тӱшка подвигышт мемнан шарнымашыштына курымашлан кодеш. «Город-герой» ден «Крепость-герой» кӱкшӧ лӱм-влак лач тидын нергенак ойлат. 9-ше номеран школын 8-ше классыштыже тунемше-шамыч «Салтак чап ола-влак» исторический экскурсышто лийыныт. Йоча-влак икмыняр ола-влакын «город-герой» чап лӱмым налме историйыштым пален налыныт, шеҥгелан кодшо сар ий-влак нерген каласкалыше слайд-путешествийым эртеныт.


«Руш йылмын корныж да йолгорныж дене»

DSC01867 «Руш йылме – тӱнясе ик эн поян йылме, тыгодым нимогай кокытеланымашат лийын ок керт.»

В. Белинский.

21 февраль — Шочмо йылмын тӱнямбал кечыже. Шочмо йылмына дене ме шонена, ойлена, пашанам вораҥдарена. Шочмо йылме — тиде пӱтынь тӱня, калыкын илыше шарнымашыже, тудын чонжо, поянлыкше. «Руш йылмын корныж да йолгорныж дене»  лӱман йылме шагат руш йылмым палымаш, тудым келгынрак тунемаш манме кумыл дене эртаралтын. 9-ше номеран школын 7-ше классыштыже тунемше-влак тӱняште ятыр йылме улмо нерген, нунын коклаште южыжо молан йоммышт нерген пален налыныт да йылмым арален кодымын кӱлешлыкше нерген умыленыт. Тунемше-влаклан «Йылме нерген 25 оҥай факт» пуалтын ыле, нуно усталык пашамат ыштен онченыт. Теве тыге оҥайын да пайдалын эртен шочмо йылме кече!


«Марий йылме — мыйын шочмо йылме»

DSC09796

21 февральыште Шочмо йылмын тӱнямбал кечыже палемдалтеш. Тиде пайрем вашеш лудшо-влак дене марий йылмылан  пӧлеклалтше вашлиймаш ыле. Марий калыкын кок официальный диалектше уло: олыкмарий да курыкмарий.

Палыме руш писатель К.Г. Паустовскийын палемдымыж почеш, айдемын шочмо йылмым  палымыж дене тудын культур кӱкшытшӧ веле огыл, гражданский кӱлешлыкшат палдырна. Шочмо мландым йӧратымаш шочмо йылмым йӧратымаш деч посна ок лий. Тиде умылымаш негызеш  «Марий йылме — мыйын шочмо йылме» лӱман вашмутланымаш 9-ше номеран школысо 6, 7, 9 класслаште тунемше-влак дене  эртен.  Тушто йоча-влак кызытсе илышыште йылмым арален кодымо йодышым каҥашеныт. Марий йылмым умбакыжат вияҥдаш манын,  тудо моло калык-влак коклаштат кучылталт кертше манын, мом ыштыман? Нине да моло нергенат вашмутланымашышке тунемше-влак уло кумылын ушненыт.   


«Сеҥымаш юбилей» конкурсым иктешлена

DSC00826

Шерге йолташна-влак! Мемнан книгагудынан самырык-влак коклаште эртарыме «Сеҥымаш юбилей» творческий паша Республиканский конкурснам иктешлыме жап толын шуын. Жюрилан аклаш 171 паша пурен: тиде сӱрет да декоративно-прикладной паша-влак. Кугу Отечественный сарлан пӧлеклыме творческий паша-влак Сеҥымашын куанжым да ойгыжым сай почын пуэныт. Жюри самырык тукымын ветеран-влак деке, калыкын сар нерген шарнымашыж деке тыге чон вошт лишеммыжым кӱкшын аклен. Книгагудын ончер залыштыже вераҥдыме экспозицийыште эн сай паша-влак шке верыштым муыныт.

Конкурсышто 20 йоча сеҥышыш лектын. 

Дипломым торжественно кучыктымаш книгагудын конференц-залыштыже лиеш.

 2020 ий 20 февральыште 11 шагатлан тыгай адрес дене вучена: Йошкар-Ола, Эшкинин урем, 10.

Конкурсын участникше ден сеҥышыже-влакым уло кумылын саламлена!

Творческий пашаштышт у кӱкшытым тыланена!

Чыла кумылан-влакым участник-шамычын пашашт дене палыме лияш книгагудын конференц-залыштыже  кажне кечын ( шуматкече деч посна) 9 гыч 16 шагат марте вучена. 


«Йӧратен пӧлеклыза книгам»

DSC01013_14 февральыште, Книгам пӧлеклыме тӱнямбал кечын, Марий Эл Республикысе тӱвыра, печать да калык-влакын пашашт шотышто министрже К.А. Иванов республикыштына «Йӧратен пӧлеклыза книгам» IV-ше Всероссийский акцийлан тӱҥалтышым пуэн. Константин Анатольевич пайрем ден саламлен да мемнан книгагудылан йочалан возымо у книга-влакым пӧлеклен. Акцийышке республикысе икмыняр тӱвыра тӧнеж ушнен, нунын вуйлатышышт книга пӧлекым шкештак конден кучыктеныт.  Ме шке коллегына-влаклан, книгагудын поро йолташыже да лудшыжо-шамычлан уло кумылын таум ойлена!

Ме йоча да кугыеҥ-влакым йолташ ден родо-влаклан книгам пӧлеклаш, библиотекыш, школыш, йоча учрежденийыш намияш йодына. Акцийыште кажныже шке кумылжым ончыктен кертеш!


«Тушто кажныже лийын герой…»

20200130_140943Кугу Отечественный сар мемнан элын да тӱнямбалын историйшытыжат посна верым налеш. Тений ме Сеҥымашын 75 ияш лӱмгечыжым палемдена. Тиде Сеҥымаш ятыр подвиг ден йомдарымаш гоч толын. 1942 ийыште Сталинградын пырдыж воктеныже уло тӱнян пӱрымашыже шоген. Юл да Дон эҥерла коклаште ылыжше  Сталинградский кредалмаш Кугу Отечественный сарын умбакыже кузе каяш тӱҥалмыжым рашемден.