Идым тылзе шарнымаш кече-влаклан поян. Александр Васильевич Суворовын вуйлатыме руш войскан Альпа гоч вончымыжлан тений — 200 ий. Кокымшо антифранцузский коалиций жапысе швейцарский поход (1799-ше ий) историйыш келгын пурен кодын. Суворовын войскаже-влак 7 кугу курыкым вонченыт, тидыже курыкысо йолгорно, курыкоҥ гоч кайыме кужытшо 300 км лиеш. Кумдан палыме тиде поход нерген «Чапым налше» лӱман исторический экскурс Торгово-технологический колледжын тунемшышт-влаклан оҥай лийын. Тиде жап шукертак шеҥгелан кодын, но руш калыкын сар историйыштыже келге кышам коден да кугу чапым налын.
А.В. Суворовын да тудын войскаже-влакын Альпа гоч неле курыклам куштылгын вончымышт уло тӱням ӧрыктарен. Келге лумым келын, курыкоҥла гоч эрташ да тидын годымак тушманым сеҥаш чынжымак тале да уста лийман. Кызытсе шымлызе-влак Швейцарский походысо пагытым кугу руш полководецын кугу сеҥымашыжлан шотлат. Тиде подвиглан полководец А.В. Суворов генералиссимус лӱмым сулен. Тудын чапше кугу лийын: Российыштат, Европыштат. Руш салтак-влакын подвигыштым Швейцарийыште тачат шарнат — кажне ийын тыште, утарыше салтак-влакын памятникышт воктене, пайрем эрта.