Рвезе-ӱдыр ден ава-ача-влак! Те чыланат паледа йоча книга-влакын геройыштым — шонкалыше Петсоным, ушан ой-влакым йӧратыше Федор Чӱчӱм, чапланыше Фиксикмытым, Тату ден Патум, тыгак Петя Рыжикым. Нунын нерген ятыр историйым лудында, очыни. Шергакан йолташ-влак, те кузе шонеда, мемнан коча-кова-шамычым палыме герой-влакыш савыраш гын? Адакшым 1 октябрь – Илалше-влакын пайремышт. Октябрь тылзе мучко Йомак пӧлемыште «Кова-коча дене пырля» […]

Калык кокласе усталык кыл сылнымутым вияҥдымаште кугу пашам шукта. Ты шотышто марий сылнымутым вораҥдымаште произведений-влакым кусарымаш сомыл поснак шерге. Отечественный да тӱнямбал классикым кусарымаште марий серызе-влак ожнысек тыршеныт. Тыгак марий сылнымутымат вес йылмылашке ятыр кусарыме.  Тидын шотышто финн-угор калык-влак дене ваш келшен пашам ыштымым палемдыман. Сай пример шотеш  эстон автор-влак Арво Валтонын «Пагыт модыш» да Андрус […]

Россий — шуко йылман калык, тушто улшо 190 йылме гыч латкудытшо финн-угор йылме тӱшкаш пура. Нунын коклаште — марий йылмат. Мемнан книгагудо пашаеҥ-влак «Финн-угор калык-влак» лӱман  этнографий шагат-шамычым ямдыленыт. Нуно лудшо-влакым финн-угор т ӱшкаш пурышо калыкын историйже, тӱвыраже, илыш-йӱлаж дене палдарат. Шукерте огыл 9-ше номеран школын 11 классыштыже тунемше-влак коми ден мордва калык нерген мутланеныт.

В.Х.Колумб лӱмеш республикысе йоча да самырык-влаклан книгагудо библиотек пашаеҥ, туныктышо, мер ушемыште тыршыше-влакым «Лудаш жап!» лӱман Самырык тукымын XIV-ше лудмашышкыже ушнаш ӱжеш. 2019-ше ийын темыже – «Книга-влак йыр: лудмаш деке кумылаҥдыме у йӧн да технологий». Вашмутланымаш годым йоча ден самырык тукымым книга лудаш кумылаҥдымаште у формо да метод-влакым кучылтмо нерген ойлаш палемдыме, тыгак вашла паша опыт […]

Идым тылзе шарнымаш кече-влаклан поян. Александр Васильевич Суворовын вуйлатыме руш войскан Альпа гоч вончымыжлан тений — 200 ий. Кокымшо антифранцузский коалиций жапысе швейцарский поход (1799-ше ий) историйыш келгын пурен кодын. Суворовын войскаже-влак 7 кугу курыкым вонченыт, тидыже курыкысо йолгорно, курыкоҥ гоч кайыме кужытшо 300 км лиеш.  Кумдан палыме тиде поход нерген  «Чапым налше» лӱман исторический […]

2020 ий Шарнымаш да чап ий семын увертаралтын. Президент Владимир Путин Кугу Отечественный сарыште сеҥымылан 75 ий темме вашеш ямдылалтме шотышто указыш кидпалым пыштен. Тиде событий мемнан эллан моткоч шерге да кӱлешан, садлан кызытак уло элна мучко шарнымаш мероприятий-влак эртат. Тунемше-влак совет калыкын Кугу сарын фронтлаштыже ятыр подвигым ыштымыж нерген, тылыште тыршыше-влак нерген каласкалыше лӱддымылык […]

Кажне у тунемме ий тӱҥалтыште тунемше-влаклан тыныслык урок-влак эртат. Нуно мемнам келшымашлан, порылыклан туныктат. Теве мемнан книгагудыштынат руш писатель Виктор Владимирович Голявкинын творчествыж негызеш чоҥымо вашлиймаш мемнам порырак, ваш-ваш тӱткырак лияш ӱжеш. Авторын ойлымаш-влакше йоча кокласе келшымаш нерген улыт. А мо тыгай чын келшымаш? Кузе тудым палыман? Кӧм йолташ манаш лиеш? Нине йодыш-влаклан вашмутым Виктор […]